سدنا یعنی نپتون است

سدنا ۹۰۳۷۷ یک جسم فرانپتونی با برآورد شدهٔ میان (۱۱۸۰ تا ۱۸۰۰) کیلومتر در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۳ به دست یک گروه از اخترشناسان با نام‌های ، و یافته شد. سدنا مداری غیر عادی دارد که اوج آن بارها دورتر از بیرونی‌ترین مرز کمربند کویپر است. این خرده سیاره از جمله اجرام ابر اورت به حساب می‌آید.

اواخر سال 1382 گروهی از ستاره شناسان خبر کشف دورترین جرم منظومه شمسی را اعلام کردند گروه کشف کننده نام این جرم را سدنا و نوع آن را اعلام کردند . حداکثر فاصله سدنا از خورشید حدود ۹۰۰ واحد نجومی و حداقل فاصله آن حدود 76 واحد نجومی است . کشیدگی مدار سدنا شگفتی ستاره شناسان را برانگیخته است . این جرم در هر 10500 سال تنها یکبار به دور خورشید می گردد و در 22 سپتامبر 2075 میلادی به کمترین فاصله ازخورشید خواهد رسید . اخیرا دو ستاره شناس اسپانیایی و آمریکایی به بررسی چندین سناریوی مختلف برای توضیح نحوه قرار گرفتن سدنا در مدار بیضی شکل فعلی پرداخته اند . بهترین سناریوی ممکن این است که یک ستاره هم جرم با خورشید در صد میلیون سال پس از تشکیل منظومه شمسی از فاصله 800 واحد نجومی خورشید عبور کرده و در اثر مواجهه سدنا با سیاره نپتون ، این جرم تحت تاثیر نپتون ، به نواحی دور دست منظومه شمسی پرتاب شده و دارای مدار بسیار کشیده فعلی است . نویسندگان مقاله مذبور تاکید دارند که مدار سدنا در فاصله زمانی کمتر از صد میلیون سال پس از تشکیل منظومه شمسی به شکل امروزی درآمده است زیرا در صورت عبور یک ستاره از نزدیکی خورشید ، در بیشتر از 100 میلیون سال پس از تشکیل منظومه ی شمسی ، تعداد دنباله دارهایی که منشا آنها (Oort Cloud ) است بسیار کمتر از مقداری می شد که ستاره شناسان هم اکنون می شناسند. ابر اوورت در سال 1950 میلادی توسط ستاره شناسی به نام « یان اوورت » کشف شد و ناحیه ای شامل هزاران جرم یخی کوچک در دور دست ترین نقاط منظومه شمسی که به باور ستاره شناسان ، منشاء بسیاری از دنباله دار های نزدیک شونده به زمین است . متخصصان دینامیک سیاره ای ، علت وجود اجرام فراوان در ابراوورت را عبور یک ستاره از نزدیکی خورشید و آشوب دینامیکی ایجاد شده در اثر آن می دانند . گفتنی است هنوز ستاره شناسان به تعریف جامع و قابل قبولی برای سیاره نرسیده اند . با این حال ، بر اساس تعریفی که گروه کشف کننده ی سدنا از سیاره دارد ، این جرم را نمیتوان سیاره ی منظومه ی شمسی دانست بر اساس تعریف این گروه سیاره جرمی است که به دور خورشید می گردد وجرم آن از جرم کلیه ی اجرامی که در مدار مشابه آن قرار دارند بیشتر است . با این تعریف ، حتی پلوتو نیز سیاره به شمار نمی رود فاصله ی این جرم از خورشید در هنگام کشف ، 90 برابر فاصله ی زمین از خورشید و سه برابر فاصله ی دورترین سیاره پلوتو از خورشید بود .

مشخصات مداری : سدنا دورترین جرم شناخته شده در منظومه شمسی است . در بیشترین حالت ، فاصله ی سدنا از خورشید حدود 130 میلیارد کیلومتر ، یعنی 900 برابر فاصله ی زمین و سه برابر فاصله ی سیاره ی پلوتو از خورشید است . مدار سدنا به دور خورشید ، به صورت یک بیضی فوق العاده کشیده است ، به طوری که در هر 10500 سال یکبار به دور خورشید می گردد ! مایک براون دانشیار نجوم سیاره ای در موسسه فناوری کالیفرنیا و سرپرست گروه کشف کننده میگوید : از روی این جرم ، خورشید به صورت یک ستاره ی کاملا معمولی و کوچک دیده می شود.

اندازه و رنگ :

اندازه ی سدنا تقریبا سه چهارم سیاره ی پلوتو است و پس از مریخ ، قرمز رنگ ترین جرم منظومه شمسی است . ستاره شناسان قطر سدنا را بین 1280 تا 1760 کیلومتر برآورد میکنند . سدنا همچنین بزرگترین جرم یافته شده در منظومه شمسی پس از کشف پلوتو در سال 1308 خورشیدی است . این جرم در سردترین ناحیه ی منظومه شمسی قرار گرفته است ؛ جایی که دمای آن هیچگاه بیشتر از 240 – درجه ی سلسیوس نمی شود . البته دمای این شبه سیاره معمولا از این هم کمتر است ، زیرا در هنگام حرکت در مدار 10500 ساله ی خود ، فقط مدت کمی را در فاصله ای نسبتا نزدیک به خورشید می گذراند .

قدر ظاهری و موقعیت رصدی :

قدر ظاهری سدناحدود 5/20 است و پس از غروب آفتاب ، در افق جنوب غربی بین سیاره مریخ و زهره دیده می شود : البته تقریبا با هیچ یک از تلسکوپ های آماتوری نمی توان این جرم کم سو را مشاهده کرد گفتنی است قدر ظاهری یک مقیاس نسبی برای سنجش میزان روشنایی اجرام آسمانی است .

شاید در آینده انجمن جهانی اخترشناسی سدنا را یک سیاره کوتوله به شمار آورد. هم اکنون سدنا یک نمایندهٔ افزوده شدن به گروه سیاره‌های کوتوله است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: